De brandweerzorg in regio Gooi en Vechtstreek is goed in orde. Een gisteren gepubliceerd onderzoek naar de kwaliteit van brandweerzorg in de 25 veiligheidsregio’s in Nederland stelt met name verbeteringen voor op het gebied van verslaglegging.
Het ‘Onderzoek naar de inrichting van de repressieve brandweerzorg in elke veiligheidsregio’ is in de jaren 2016 en 2017 uitgevoerd door de inspectiedienst van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (inmiddels Justitie en Veiligheid). De onderzoekers constateerden dat het ‘dekkingsplan’, dat aangeeft of Brandweer Gooi en Vechtstreek in staat is om effectief en tijdig te reageren op calamiteiten, in orde is. Ook het ‘brandrisicoprofiel’, dat risicovolle plaatsen in de regio in kaart brengt, voldoet aan de eisen. Wel adviseren de onderzoekers het bestuur van de veiligheidsregio om regelmatiger ‘updates’ te verzorgen.
De onderzoekers hebben drie criteria rond de uitruk – in jargon: ‘repressieve brandweerzorg’ – extra onder de loep genomen: de opkomsttijden, de samenstelling van de uitrukkende eenheden en de beschikbaarheid van het brandweerpersoneel.
Opkomsttijden
De onderzoekers hebben in het hele land de tijdspanne gemeten tussen een melding en het op de plaats van de melding arriveren van het tweede brandweervoertuig – in jargon: een TS6 ofwel ‘basisbrandweereenheid’. Ze constateren dat die in Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek onder de norm is die landelijk is vastgesteld in het ‘besluit Veiligheidsregio’s’. Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek heeft er echter eerder voor gekozen om voor het vaststellen van die opkomsttijd het eerst arriverende voertuig van de basiseenheid als ijkpunt te nemen. Hiermee wijkt Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek af van de landelijke lijn. Dat is overigens bij meerdere regio’s het geval.
De inspecteurs stelden echter tegelijkertijd vast dat in deze regio het eerst arriverende voertuig – in jargon: een TS-2 of TS-Flex – in staat is om relatief zwaarwegende taken zorgvuldig, vakbekwaam en veilig uit te voeren. Dit is het resultaat van de in deze regio gehanteerde opzet van ‘Variabele Voertuigbezetting’. Het rendement van deze opzet uit zich in een snellere hulpverlening aan de burger en geeft uitvoering aan de missie van de brandweer: minder incidenten, minder slachtoffers, minder schade. Dat rendement ligt in lijn met de landelijk onder de noemer ‘Uitruk Op Maat’ gehanteerde norm. Brandweer Gooi en Vechtstreek sluit zich dan ook aan bij de oproep van Brandweer Nederland om scherpere en realistischere opkomsttijden vast te leggen.
Het bestuur van de veiligheidsregio kan volgens de onderzoekers wel beter worden geïnformeerd over dat rendement. Brandweer Gooi en Vechtstreek is anticiperend hierop gestart met het periodiek monitoren van de prestaties. De aanbevelingen van de inspectie worden bij de doorontwikkeling van de repressieve organisatie verwerkt in het dekkingsplan. Dat wordt dit jaar opgesteld.
Samenstelling eenheden
Op de TS-2 moet vaker dan nu het geval is een bevelvoerder zitten om de effectiviteit van de inzet verder te vergroten, stellen de onderzoekers. Aan de opleiding van personeel tot bevelvoerder wordt al vanaf 2015 gewerkt; inmiddels zijn er al veel mensen opgeleid. Ook dit is meegenomen bij de doorontwikkeling van de repressieve organisatie.
Beschikbaarheid van het brandweerpersoneel
De brandweer beschikt over een ‘beschikbaarheidssysteem’ dat gekoppeld is aan de centrale meldkamer. Bij eventuele onderbezetting van een eenheid kan zo meteen een naburige post worden ingeschakeld. Postcommandanten hebben nu reeds groot inzicht in de inzet van personeel op hun post. De veiligheid voor burgers en objecten loopt daarmee geen gevaar.
Commandant John van der Zwan is blij met het regiobeeld: “Het rapport toont aan dat de innovaties die het korps een aantal jaren geleden is begonnen, resultaat beginnen op te leveren. Het meetmoment van de Inspectie is al enige tijd geleden en we hebben natuurlijk sindsdien niet stilgezeten. We hebben ons uitruksysteem verder ontwikkeld, samen met onze medewerkers , maar vooral ook onze vrijwilligers. We zijn er nog niet, maar we zetten zeker stappen. We streven naar een meer dynamische en flexibelere repressieve brandweerorganisatie. De veiligheid van de inwoners en het brandweerpersoneel staan ook in de opzet van Variabele Voertuigbezetting voorop. De aanbevelingen die de Inspectie doet, zoals het vastleggen van veranderingen in brandrisico’s, zijn aanknopingspunten om onze brandweerzorg nog verder te versterken. Daarnaast zetten wij ook in op preventie om branden sneller te ontdekken en alarmering te versnellen. Dat doen we vanuit het (landelijke) programma Brandveilig Leven.”
Dagelijks bestuurslid Joan de Zwart-Bloch, burgemeester van Blaricum en portefeuillehouder brandweer binnen Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek, is tevreden met de resultaten. “De constatering van de Inspectie dat het huidige uitruksysteem veilig en adequaat is, wordt meegenomen in de doorontwikkeling van de repressieve brandweerzorg. Die is niet bedoeld om een volledig nieuw systeem te ontwikkelen, maar vooral om de winstpunten uit het huidige systeem als input te gebruiken. Zo kunnen we de landelijke beleidslijn, Uitruk Op Maat, goed implementeren. Bij die doorontwikkeling wordt nadrukkelijk ook de input van vrijwilligers en de medewerkers meegenomen.”
Voorzitter van de veiligheidsregio Pieter Broertjes is blij dat dit langverwachte rapport er nu is. Ook is hij tevreden met de overwegend positieve uitkomsten van het landelijke onderzoek: “De brandweer heeft in onze regio grote slagen gemaakt met professionalisering en flexibilisering. De veiligheid voor onze inwoners en onze omgeving kan daarbij ook bij calamiteiten op de best mogelijke manier worden beschermd.”
Aanleiding inspectieonderzoek
De repressieve brandweerzorg staat regelmatig in de aandacht, onder andere door vragen van Kamerleden en gemeenteraadsleden en door berichten in de media over onregelmatigheden bij de bestrijding van branden. Naar aanleiding van signalen van zorg en kritiek over de brandweerzorg heeft de Inspectie Veiligheid en Justitie bij alle 25 veiligheidsregio’s onderzocht in welke mate de inrichting van de repressieve brandweerzorg voldoet aan de geldende wet- en regelgeving.
Het volledige rapport ‘Inrichting repressieve brandweerzorg’ is in te zien op de website van de Inspectie J en V.